ΕΠΤΑ ΜΥΘΟΙ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
Το κείμενο που αναρτάται σ’ αυτή τη σελίδα είναι το προϊόν τής εργασίας που εκπόνησε κατά την περίοδο 2003-2004, ως σπουδάστρια τού τμήματος αρχιτεκτονικής τού Ε.Μ.Π., υπό την επίβλεψη τού καθηγητή Γιάννη Πεπονή, η αρχιτέκτων Χάρις Μακεδονοπούλου, με αντικείμενο τη διάσταση τής αρχιτεκτονικής στο ζωγραφικό έργο τού Ηλία Πασσίση.
ΘΕΜΑ: ΕΦΤΑ ΜΥΘΟΙ ΑΣΤΙΚΟΤΗΤΑΣ
ΕΠΙΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΓΙΑΝΝΗΣ ΠΕΠΟΝΗΣ
ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΗΣ ΧΑΡΙΣ ΜΑΚΕΔΟΝΟΠΟΥΛΟΥ
ΔΟΜΗ ΕΡΓΑΣΙΑΣ
Νεορεαλισμός και αρχιτεκτονική
Ανάλυση σε εφτά πίνακες του Η.Πασσίση :μύθοι αστικότητας
· Πικ-νικ: ματαιοδοξία
· Λεωφορείο: εγκατάλειψη
· Το θύμα: boomerang
· Επικοινωνία ΙΙ
· Σκηνικό
· Προοπτική: αδιέξοδα
· Γλυπτό για συγκεκριμένους χώρους: ασυμβατότητα
ΝΕΟΡΕΛΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΙΚΗ
Ο βασικός λόγος για την κριτική από την σκοπιά ενός Αρχιτέκτονα ενός ζωγραφικού έργου Νεορεαλιστικής Τεχνοτροπίας, κατά την άποψή μου, είναι ανάμεσα σε άλλους και το γεγονός ότι στη νεορεαλιστική απεικόνιση το επίκεντρο είναι ο Άνθρωπος, άν και ουσιαστικά, είναι το βασικό στοιχείο που υπονοείται πίσω από κάθε στοιχείο Αφαίρεσης από την απεικόνιση.
Όχι λίγες φορές αρκετοί υποστήριξαν κατά το περελθόν ότι πρόκειται για ‘Φωτορεαλισμό’ . Βεβαίως, η άποψη αυτή σήμερα είναι ξεπερασμένη, δεδομένου ότι η φωτογραφία ουσιαστικά απεικονίζει τη στιγμή που αμέσως γίνεται περελθόν.
Αντίθετα, ο Νεορεαλισμός με έντονο το χαρακτήρα της αφαίρεσης απεικονίζει με ρεαλιστικό τρόπο το παρόν, με φόντο το μελλούμενο. Με άλλα λόγια, η φωτογραφία ‘κοιτάζει’ το χθες και από αυτή την άποψη εκφράζει τη συντήριση. Η προοπτική, η προβολή στο αύριο και το μέλλον ανήκει στο Νεορεαλισμό. Και απ’ αυτή την άποψη εκφράζει το προοδευτικό, το καινούριο και το ανατρεπικό, θα έλεγα.
Βεβαίως, η Αρχιτεκτονική ως έκφραση τρόπου ζωής και διανόησης, αναδεικύει κοινωνικές συμπεριφορές και καταστάσεις, μέσα από τον τρόπο δόμησης του χώρου και του ιστορικού χρόνου.
Ωστόσο, το Νέο, το Προοδευτικό και Ανατρεπτικό με επίκεντρο τον Άνθρωπο και την βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης και λειτουργίας του , αυτά, δεν είναι και στον πυρήνα κάθε αρχιτεκτονικού δημιουργήματος ;
Στο σύγχρονο κόσμο της σκληρής πραγματικότητας, του έντονου ανταγωνισμού, του ατομικισμού και της απομόνωσης, αλλά και της πολυπολιτισμικότητας, ο άνθρωπος έχει ανάγκη, περισσότερο από κάθε άλλη εποχή , ίσως, ένα περιβάλλον φιλόξενο, ανοιχτό με στοιχεία πολιτισμικής παράδοσης και συνεργατικότητας. Η προβολή των στοιχείων της μοναξιάς, της φθοράς, του πολιτικού αμοραλισμού μέσα από τους πίνακες του Η. Πασσίση τονίζουν την ανάγκη και τη δίψα του ανθρώπου στην αναγνώριση του ατόμου σαν ύπαρξη με δικαίωμα στον αυτοπροσδιορισμό και το σεβασμό στην ιδιαιτερότητα, την άρνηση στη μαζικοποίηση και το ‘στραπατσάρισμα’ της προσωπικότητας, ουσία που δίνει νόημα και αξία στο μεγαλείο της ζωής.
Η θεματογραφία και το σκηνικό που επιλέγει ο Πασσίσης είναι από τον οικείο σε μας Αστικό χώρο, κι αυτός είναι βασικά ο λόγος γιατί προτίμησα τον σχολιασμό των δικών του πινάκων σαν αντιπροσωπευτικά δείγματα Νεορεαλισμού.
Πικ-νικ : ματαιοδοξία
Ο ορισμός της φθοράς φανερώνει ως ένα σημείο την αντίληψη που έχει ριζωθεί στην ανθρώπινη σκέψη ότι η αλλοίωση της αρχικής κατάστασης ενός υλικού ή μιας κατασκευής είναι απαραίτητα κάτι το μεμπτό- ένας συμβολισμός της σωματικής, αλλά και ψυχικής παρακμής. Η οπτική αυτή συνδέεται σαφώς με τη δυτική –υλιστική αντίληψη των πραγμάτων και φαίνεται να εξαερίζεται στους πολιτισμούς της ανατολής, όπου οι έννοιες ζωής και θανάτου δεν είναι αντίπαλες, αλλά συμπληρώνουν η μια την άλλη σε έναν κύκλο απόλυτης ισορροπίας. «Το λακαρισμένο ξύλο είναι τοπίο καλό, αλλά και όπως είναι ακατέργαστο το ξύλο, καθώς με το πέρασμα του χρόνου μαυρίζει από μόνο του και η υφή του αποκτά μια μαγεία, πηγή ηρεμίας για τα νεύρα», απόσπασμα από το εγκώμιο της σκιάς του Tanizaki.
Ίσως ο Πασσίσης θεωρούνταν ρομαντικός στην Ανατολή. Εδώ ,στη Δύση τα έργα του είναι κατηγορίες ή ειρωνικά σχόλια για τον δυτικό πολιτισμό. Δείχνει τις αθέατες πλευρές, τις ηθελημένα κρυμένες πλευρές , αρνητικές και άσχημες κατά την κοινή άποψη πλευρές της σύγχρονης ζωής.
Ένα νεκροταφείο αυτοκινήτων, μια άλλη πτυχή του πολιτισμού μας. Το στιλπνό, λουσάτο, αγέρωχο σύμβολο-status της ευμάρειας απομυθοποιήται καθώς ακολουθεί την φυσική πορεία της φθοράς και αλλοίωσης που υποβάλλει ο χρόνος στα υλικά, η εικόνα του οποίου δεν είναι και τόσο ευχάριστη.
Ένα πικ-νικ έρχεται σε αντίθεση με το όλο σκηνικό. Τα έντονα χρώματα έρχονται σε αντίθεση το γκρι-γαλαζοπράσινο μονότονο κυρίαρχο χρώμα της λαμαρίνας και του λάστιχου.
Ο άνθρωπος –πικ-νικ αγωνιά να ευτυχίσει μέσα από τα επιτεύγματα του πολιτισμού. Βρίσκει σήμερα τον εαυτό του να τον περικυκλώνει ασφυκτικά η ίδια η ευτυχία. Το πλαστικό, το αυτοκίνητο, το κινητό σκλάβωσαν τον άνθρωπο, αφού για να τα αποκτήσει θυσιάζει την ποιότητα ζωής του για να τα αποκτήσει.
Το προθύστερο έγινε μεθύστερο.
Η αρχιτεκτονική πρέπει να υπηρετεί τον άνθρωπο και όχι να χρησιμοποιήται γαι την ανάδειξή του. Πρέπει να έχει στοιχεία που να εκφράζουν την ιδιαιτερότητά του και τον εσωτερικό ψυχισμό του.
Λεωφορείο : εγκατάλειψη
Αστικό λεωφορείο εγκαταλλειμένο σε ανώμαλο έδαφος. Μέσο μαζικής μεταφοράς ή μαζικής συμπίεσης.
Το αστικό στοιχείο της καθημερινότητας της σύγχρονης πόλης έχει ξεφύγει από την οικία του γραμμή. Το τραχύ έδαφος έρχεται σε αντίθεση με το στιλπνό υλικό μηχανικό μέσο. Το δυνατό εκτυφλωτικό κίτρινο φως κάνει ασαφή τα όρια της οροφής του, που μαζί με το γελοίο μήνυμα «εσύ έφαγες μακαρόνια Stella» εντείνει την αίσθηση της ερήμωσης. Είναι άδειο με ανοιχτά τα παράθυρα και στην ταμπέλα του αναγράφεται ΒΖ 2000. Δεν υπάρχει κανένα ίχνος κίνησης ή κάποιο στοιχείο στο έδαφος που να μας πιστοποιεί την παρουσία του-πλην της σκιάς, σχεδόν κάθετης, που όμως δεν δικαιολογεί τις αντανακλάσεις στην πλαινή πλευρά του λεωφορείου.
Αποξένωση.
Η επικοινωνία έχει κοπεί από την καθημερινότητα.Η κοινωνία της μαζικότητας και της κατανάλωσης στέλνει διαρκώς εικόνες και κωδικωποιημένα μηνύματα επικοινωνίας. Αυτός ο κατακλυσμός πληροφοριών (brainstorming) με μοναδικό στόχο την προβολή του προιόντος και την κατανάλωσή του, δεν σέβεται τον ψυχισμό του ανθρώπου παρουσιάζοντάς του έναν κόσμο εικονικό, καθόλου πραγματικό. Το τσιγάρο Marlboro θα σε κάνει καουμπόι.
Η μοναχικός ταξιδευτής της σύγχρονης πόλης αναζητά καλύτερη τύχη ζωής. Στο ταξίδι του στην έρημο του μεσοαστικού τρόπου ζωής αναζητά μια όαση να δροσιστεί.
Βρίσκεις έρημο το λεωφορείο, καιρό τώρα το ψάχνεις. Είναι η όασή σου; Οι αντανακλάσεις δεν υπάρχουν είναι αυταπάτες. Αν και άδειο ασφυκτιά από την παρουσία του ανθρώπου, αφού αποτελεί σύμβολο μαζοποίησης και σαρδελοποίησης της ιδιαιτερότητάς του. «Ανοίξτε κανά παράθυρο, θα πάμε από ασφυξία!!»
Ακολουθώντας τους κανόνες της προοπτικής, βγαίνεις έξω από τα όρια του πίνακα, σε τόπο που δεν ξέρεις, αλλά δεν χρειάζεται και να σου πουν ότι το 2000 δεν θα είναι και πολύ καλύτερα τα πράγματα.
Το θΥμα : boomerang
Μια πόλη, ο στόχος ή η κάνη που σε σημαδεύει.
Η πόλη αναπτύσσεται γιατί οι ανάγκες του ανθρώπου πολλαπλασιάζονται. Μήπως όμως στην πορεία οι σχέσεις του αιτίου και του αιτιατού αντιστράφηκαν;
Τελικά ο άνθρωπος βρήκε την ευτυχία; Μετά από διάφορες θεωρίες για μια πιο λειτουργική πόλη που διατυπώθηκαν και εφαρμόστηκαν, ο άνθρωπος ήρθε αντιμέτωπος με την απάνθρωπη μονοτονία και εξειδίκευση που επέβαλλε το τέρας του zoning, τον απάνθρωπο γιγαντισμό. Απαρνήθηκε τα βιολογικά συστατικά μιας οργανικής ανάπτυξης επιλέγοντας την μηχανική ανάπτυξη.
Ακολουθούν μερικά σκίτσα του μεταμοντέρνου αρχιτέκτονα, Leon Krier. Τα επέλεξα γιατί πιστεύω πως λένε πιο πολλά από όσα θα μπορούσα να πω σε μερικές σελίδες. Άλλωστε τί άλλο θα μπορούσε να πει ένας survivor της εποχής της εικόνας ;
Critique of industrialization
Critique of zoning
The idea of reconstruction
Η σημερινή πόλη έχει δύο διαστάσεις: την εικονική και την πραγματική. Η πόλη της Lille είναι μια γαλλική πόλη περίπου 40.000 ανθρώπων. Εάν την συνδέσουμε με tgv με άλλες πόλεις, όπως Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο… αναφέρεται αυτομάτως σε 40.000.000 Ανθρώπους. Επίσης, η εξέλιξη της τεχνολογίας με την πρόοδο της τηλεπικοινωνίας ανέτρεψε τη σχέση χρόνου και απόστασης. Σήμερα το διαδίκτυο σου προσφέρει τη δυνατότητα να κάνεις τα ψώνια σου (shopping internet), να κάνεις virtual sex, πληροφορίες για οποιαδήποτε πόλη ή αρχιτεκτονικό επίτευγμα, αρκεί να πατήσεις τα σωστά πλήκτρα Έτσι η μεταφορά σε χώρους έξω από τους τέσσερις τοίχους του δωματίου σου για να ψωνίσεις το αντικείμενο του ενδιαφέροντός σου,ή του πόθου δεν είναι απαραίτητη. Μήπως τελικά η πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε δεν είναι παρά έναι παιχνίδι MATRIX που όμως δεν υπάρχει κανείς να μας πιστοποιήσει την ύπαρξη ενός κόσμου πέρα από αυτό, γιατί οι ίδιες οι εικόνες μεταφέρουν κάποιες πληροφορίες για τη μορφή και τη δομή των πραγμάτων, όχι όμως την αίσθηση του να βρίσκεται κανείς μέσα τους. Ο σύγχρονος άνθρωπος ξεχνά να βιώνει καταστάσεις, ξεχνά να αναπνέσει αφήνοντας να τον πνίγει η καθημερινότητά του.
ΕπικοινωνΙα ΙΙ
Τι μπορεί να σημαίνει ένα συνονθύλευμα προκατασκευασμένων μπετονένιων στοιχείων που περικλείουν και ορίζουν το αστικό μας περιβάλλον; Στοιχεία τόσο αυτονόητα και μικρά, όσο και δομικά συστατικά των σύγχρονων πόλεων. Στοιχεία που ορίζουν πορείες, ξεχωρίζουν λειτουργίες, πώς μπορεί να δημιουργούν ένα τόσο ακατάστατο αποτέλεσμα; Και σα να μην φτάνουν όλα αυτά, ένα καλώδιο που τρομάζεις να ακολουθήσεις.
«Κι εγώ, δεν θυμάμαι πότε, μπήκα σε μια πόλη κι από τότε συνέχισα να χώνομαι όλο και πιο βαθιά στους δρόμους της. Όμως πώς κατάφερα να φτάσω εδώ που λες, αφού βρισκόμουν σε μια άλλη πόλη, πολύ μακριά από την Καικιλία, κι ακόμα δεν έχω καταφέρει να βγώ;». «Τα μέρη έχουν ανακατευτεί», είπε ο γιδοβοσκός. «Η καικιλία υπάρχει παντού…», Αόρατες πόλεις του Ιταλο Καλβίνο.
Προοπτική : αδιέξοδα
H πόλη έχει χάσει την επαφή της με την φύση. Σειρές από μπετονένια κουτιά, πανομοιότυπα μεταξύ τους συνιστούν την σύγχρονη πόλη. Κουτιά κοντά το ένα με το άλλο, που όμως δεν έχουν ουσιαστική επικοινωνία μεταξύ τους. Η επικοινωνία γίνεται με τεχνιτά μέσα.
Το αστικό τοπίο κυριαρχεί, το φυσικό περιορίζεται στις διαστάσεις της πλατείας ή, αν είσαι τυχερός, του παραθύρου .
Το φυσικό τοπίο βρίσκεται έξω από την πόλη. Ο άνθρωπος φέρνει τα χρώματα της φύσης στο αστικό περιβάλλον του. Κάνει κλικ και μεταφέρει ακριβώς τις αποχρώσεις της, δημιουργώντας τεχνιτά φυσικά νησιά των εσπερίδων.
Το νησί των εσπερίδων είναι μια κατασκευή σε αστικό κήπο του Παρισιού, που κατασκευάστηκε για να σκεπάσει ολόκληρο σιδηροδρομικό σταθμό. Η σημαντική διαφορά στάθμης, όμως, από το έδαφος και τους δρόμους της πόλης, καθώς και τα κτίρια που τον περικλείουν λειτουργούν ως αρνητικοί παράγοντες. Ο χαρακτήρας τεχνιτού περιβάλλοντος του κήπου είναι μια ακόμη αντίφαση της σύγχρονης ζωής.
«Έχτισαν την Περίνθια ακολουθώντας τους νόμους των θεών…θα αντανακλούσε την αρμονία του στερεώματος η λογική της φύσης και η φιλεσπλαχνία των θεών θα οδηγούσε τη μοίρα των κατοίκων της… Σήμερα, στους δρόμους και στις πλατείες της Περίνθιας συναντάς ανάπηρους, νάνους, καμπούρηδες, άντρες παχύσαρκους, γυναίκες με γένια, αλλά τα χειρότερα δεν μπορείς να τα δεις… Οι αστρονόμοι αντιμετωπίζουν μια δύσκολη επιλογή. Ή πρέπει να παραδεχτούν πως όλοι οι υπολογισμοί τους ήταν λάθος και οι αριθμοί τους δεν ήταν ικανοί να περιγράψουν τον ουρανό, ή θα πρέπει να ανακαλύψουν ότι στην πόλη των τεράτων αντανακλάται με κάθε λαπτομέρεια η τάξη των θεών.», Αόρατες πόλεις του Ιταλο Καλβίνο.
Σκηνικό
Εσωτερικά μεσοπολεμικών ή μεταπολεμικών πολυκατοικιών, μια εικόνα εφήμερη, και πολύ σπάνια, αφού αύριο το σκηνικό θα αλλάξει, ανεπιστρεπτή. Το φόντο, μια σφαίρα απειλεί αναπάσα στιγμή να σβήσει μια για πάντα ό,τι θυμίζει το συγκεκριμένο ανεπιθύμητο – άχρηστο πια παρόν.
Η προσπάθεια μαζοποίησης του ανθρώπου σε πανομοιότηπες κυψέλες, όπως όριζε η επέκταση των πόλεων και η λύση της καθ’ ύψος ανάπτυξης στα κέντρα, συνέτριψε τον εσωτερικό ψυχισμό και την ιδιαιτερότητά του. Άραγε, η νέα κατάσταση υπόσχεται κάτι διαφορετικό;(οι μπετονένιοι κύλινδροι αποχέτευσης σε πρώτο πλάνο και μπετονένια στοιχεία που μέλλεται να οργανώσουν την νέα πόλη , είναι σε πλήρη αταξία απωθημένα-νέα απειλή;).
Παραθέτω μια σελίδα από το εικονογραφιμένο κείμενο Brüsel, σε σχέδια Francois Schuiten και κείμενο Benoit Peeters.
Το έργο των προσφέρεται για μια πολλαπλή ανάγνωση θεμάτων αρχιτεκτονικής της πόλης. Αν και η ιστορία εξελίσσεται στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα, το βιβλίο έχει την ικανότητα να ταιριάζει σε εποχές έξω από τη ‘φαινομενική’ του 19ου , όπως για παράδειγμα στη σημερινή εποχή: οι επεμβάσεις στα κέντρα των σύγχρονων μεγαλουπόλεων γίνονται εν ονόματι κάποιου εκσυγχρονισμού, που δεν σέβεται την ιδιαιτερότητα και τη διαφορετικότητα.
Στην πόλη Brüsel-παραπέμπει στην πόλη του Βερολίνου-γίνονται μεγάλης κλίμακας δημόσια έργα και ο χαρακτήρας της πόλης αλλάζει δραματικά, όλα στο όνομα του εκσυγχρονισμού και της προόδου.
Η πόλη νοσεί.
Πρόκληση πολεοδομίας και αρχιτεκτονικής να αντισταθούν στη μαζοποίηση, την προχειρότητα και έλλειψη προοπτικής.
Οι συμβολισμοί φέρνουν πάλι πίσω τον μύθο στην εποχή μας –διέξοδο στη φαντασία.
Η επιπεδότητα που χαρακτηρίζει το δεξιό τμήμα του πίνακα, σε αντίθεση με τις πλούσιες φωτοσκιάσεις και σκοτεινές εσοχές του αριστερού, αποτελεί ένα ζήτημα που επιδέχεται συζήτησης .
Είναι σαν να έχεις δυο πρίζες επικοινωνίας αυτή του σκηνικού και αυτή της αλήθειας. Η πόλη της αλήθειας και αυτή του σκηνικού…έννοιες που αναλύθηκαν παραπάνω.
Το σκηνικό επαληθεύεται-εκτός από τον τίτλο -στο κάτω δεξί μέρος του πίνακα, όπου μια σειρά από πόρτες η μια δίπλα στην άλλη παραπέμπουν στο σκηνικό που επιλέχθηκε στην ταινία West Side Story.
Είναι τελικά μια σειρά από παρατεταγμένα σκηνικά που δημιουργούν την όλη σύνθεση;
Γλυπτό για συγκεκριμένους χώρους : ΑΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ
Ήσυχο, ταπεινό παροδοσιακό τοπίο, δέχεται την εισβολή ενός γλυπτού. Δεν υπάρχει σεβασμός στην ιδιαιτερότητα του τόπου. Αν του έκανες copy–paste σε άλλο σημείο κανείς δεν θα το παρατηρούσε-το ίδιο άσχετο, το ίδιο βίαιο. Αυτό το γλυπτό, δημιούργημα του σύχγρονου πολιτισμού, θα μπορούσε να βρίσκεται σε οποιοδήποτε χώρο.
Δεν υπάρχει τόπος, παρά χώροι που οργανώνονται με δίκτυα. Η μορφή του γλυπτού, σωλήνες που τρέχουν, διαφορετικού χρώματος και διατομών, υποδεικνύοντας τα διαφορετικά δίκτυα, ηλεκτρικό, αποχετευτικό, ύδρευσης, τηλεπικοινωνίας, που οργανώνουν την σύγχρονη πόλη-χώρο και οδηγούν στην υπέρβαση της τοπικότητας .
Επίσης, η ξαφνική είσοδος της έννοιας της πολυπολιτισμικότητας δεν άφησε περιθώρια ένταξης με αποτέλεσμα το κιτσς,
Η ασυμβατότητα κάνει τις πόλεις αφιλόξενες. Ο οικισμός φαντάζει ξένος μπροστά στη σύχρονη κατασκευή και αντίστροφα. Ανήμπορος να ενσωματώσει το ξένο στοιχείο, που φαντάζει να μην επιρρεάζεται από τη ροή του χρόνου, το διώχνει. Η εμμονή του μοντέρνου κινήματος για καθαρότητα και η πεποίθηση ότι η γήρανση των κατασκευών είναι κάτι το μεμπτό, οδήγησε σε σκληρές κατασκευές να μην μπορούν να συμφιλιωθούν με το περιβάλλον. Το κτίριο, τελικά, γίνεται πιο ευαίσθητο στη φθορά και κάθε σημάδι γήρανσης γίνεται αισθητό…πρόκειται για κτίριο κατασκευασμένο να ξεχωρίζει.
Το θέμα της ένταξης σε παραδοσιακό περιβάλλον στην αρχιτεκτονική είναι αρκετά περίπλοκο και γι’ αυτό επιδέχεται πολλές προσεγγίσεις.
Ο λόγος πολλών προσεγγίσεων –μιμητισμός, σύνθεση μέσω διαλόγου…-εξαρτάται από τον τρόπο που ο μελετητής ερμηνεύει τη διαθεσιμότητα του οικισμού στην προσπάθειά του να σχολιάσει την παράδοση επιλέγοντας το κατάλληλο λεξιλόγιο αρχιτεκτονικής παρέμβασης.
Στην Ελλάδα η πρακτική του μιμητισμού επιβάλλεται από το νόμο.
Αυτός ορίζει σαν στοιχεία παράδοσης αυτά –αναλογίες ανοιγμάτων, υλικά-που καθορίζουν τη μορφή και συμβάλλουν στην διατήρηση των κοινωνικών δομών που δημιούργησαν τις συγκεκριμένες δομές( για καθαρά τουριστικούς λόγους). Δεν γίνεται λόγος για την αναπαραγωγή των δομικών χαρακτηριστικών της λαικής αρχιτεκτονικής, όπως είναι για παράδειγμα η πυκνότητα δόμησης, η στενότητα ή όχι των δρόμων, η κλίμακα των χώρων για τοπικές στάσεις, αν υπάρχουν…
Με το όραμα της τουριστικής έλξης έχουν δημιουργηθεί και φαινόμενα αναπαραγωγής με αποτέλεσμα ενός ψεύτικου, γελοίου, διατηρηταίου σκηνικού. Ποικίλα τα παραδείγματα στον ελλαδικό χώρο, όπου νέα σπίτια χτίζονται από μπετόν -για ευνόητους λόγους- διατηρώντας, όμως, λογική ανοιγμάτων σαν να ήταν άλλο υλικό, προδίδοντας έτσι τη φύση του.
Τί συμβαίνει στην περίπτωση επανάχρησης παλιών κτιρίων; Παραφράζοντας το γνωστό ρητό του Modern Movement : FORM FOLLOWS FUNCTION OR FUNCTION CREATES FORM, but what is to be done with the form once the function has disappeared?
Έτσ, ενώ κατά το μοντέρνο κίνημα η χρήση στυλιστικών στοιχείων της παράδοσης ήταν τελείως αντίθετη με τις αρχές του, τελευταία – ως αντίδραση στον φονξιοναλισμό- το παρελθόν αποτελεί ένα απέραντο αρχείο ιδεών, αρχών, μορφών και η χρήση της ιστορίας, όπως επίσης, και οι αναφορές σ’ αυτήν έχουν νομιμοποιηθεί(Αlan Colquhonn,1985).
Η σημερινή πόλη έχει δύο διαστάσεις: την εικονική και την πραγματική. Η πόλη της Lille είναι μια γαλλική πόλη περίπου 40.000 ανθρώπων. Εάν την συνδέσουμε με tgv με άλλες πόλεις, όπως Λονδίνο, Παρίσι, Βερολίνο… αναφέρεται αυτομάτως σε 40.000.000 Ανθρώπους. Επίσης, η εξέλιξη της τεχνολογίας με την πρόοδο της τηλεπικοινωνίας ανέτρεψε τη σχέση χρόνου και απόστασης. Σήμερα το διαδίκτυο σου προσφέρει τη δυνατότητα να κάνεις τα ψώνια σου (shopping internet), να κάνεις virtual sex, πληροφορίες για οποιαδήποτε πόλη ή αρχιτεκτονικό επίτευγμα, αρκεί να πατήσεις τα σωστά πλήκτρα Έτσι η μεταφορά σε χώρους έξω από τους τέσσερις τοίχους του δωματίου σου για να ψωνίσεις το αντικείμενο του ενδιαφέροντός σου,ή του πόθου δεν είναι απαραίτητη. Μήπως τελικά η πραγματικότητα μέσα στην οποία ζούμε δεν είναι παρά έναι παιχνίδι MATRIX που όμως δεν υπάρχει κανείς να μας πιστοποιήσει την ύπαρξη ενός κόσμου πέρα από αυτό, γιατί οι ίδιες οι εικόνες μεταφέρουν κάποιες πληροφορίες για τη μορφή και τη δομή των πραγμάτων, όχι όμως την αίσθηση του να βρίσκεται κανείς μέσα τους. Ο σύγχρονος άνθρωπος ξεχνά να βιώνει καταστάσεις, ξεχνά να αναπνέσει αφήνοντας να τον πνίγει η καθημερινότητά του.
Σχολιάστε